Burgers meten om te weten
ADEM is een voorbeeld van een community-based project voor het verzamelen van data omtrent de luchtkwaliteit in de stad. ADEM heeft als doel het vergroten van het bewustzijn omtrent de aspecten van gezondheid en welzijn in de stad. ADEM geeft de burger een stem en ondersteunt met kennis. ADEM doet dit op basis van het activeren van burgers in een volhoudbare beweging.
A. De observatiecirkel
Het ‘milieu’ bestaat uit de directe ruimte binnen een bepaalde cirkel. De burger staat centraal in deze cirkel. We noemen dit de observatiecirkel. Door de beweging van de burger verandert de observatiecirkel ten opzichte van de omgeving. Het perspectief dat we in ADEM hanteren is dat de beweging van de burger effect heeft op de omgeving en dat deze doorheen deze beweging, door elkaar en de omgeving beïnvloed wordt.
B. Sensoren
ADEM stelt de burger in staat een eigen observatie te realiseren aan de hand van zijn eigen zintuigen enerzijds en aan de hand van sensoren die tonen wat er gebeurt in zijn directe omgeving anderzijds.
C. Het instrument
enerzijds krijgt de burger toegang tot een instrument waarmee hij de anderen informeert en anderzijds stelt dit instrument hem in staat om de eigen gezondheid en welzijn te verbeteren. Hij kan namelijk geïnformeerde keuzes maken aan de hand van het observatieproces van alle deelnemers.
D. Actieve participatie voor onbepaalde tijd
Burgers maken deel uit van de kennisontwikkeling omtrent het thema ‘luchtkwaliteit’ waardoor een sfeer van actieve participatie ontstaat en waardoor overheen de tijd een volhoudbare beweging op gang komt.
E. Governance
Willen we een lange termijn visie ontwikkelen omtrent de controle en beheer van de omgeving dan moeten we inzetten op een duurzame ontwikkeling van een systeem. Dit kan alleen met de kennis en actieve participatie van iedereen die invloed heeft op dit milieu en dus vanuit verschillende perspectieven. We pleiten voor “Environmental Governance” op basis van de ondersteuning van community-based projecten, m.a.w. voor de ondersteuning van de actieve burger als bestuursstrategie.
F. Bewustzijn
De burger krijgt een stem en wordt ondersteund met kennis over de omgeving waardoor er een verhoogd bewustzijn ontstaat.
G. Commoning van de wetenschap
Het belang van burgerobservatie en burgerwetenschappen is onomstreden, maar er is (nog) geen consensus over hoe we het systeem voor de ontwikkeling van deze wetenschap kunnen opzetten. Vreemd genoeg zien we samen met een toename van Citizen Science (CS) en Citizen Observatory (CO) projecten een daling van de variabelen die effectief gemeten en gemonitord worden. Studies tonen zelfs een daling van meetlocaties en types van participatie sinds de bepaling van het werkterrein.
CO of CS bestaat uit verschillende aspecten:
– monitoring van de omgeving
– verzamelen van informatie
– data management en analyse
– assessment en rapportering.
Deze aspecten vragen een gepaste technologie en strategie zodat de resultaten kunnen gebruikt worden door zowel beleid als in de samenleving.
Praktisch zijn er ook enkele obstakels:
– effectieve participatie door een brede groep burgers
– privacy
– data kwaliteit en betrouwbaarheid
Zowel de strategische als praktische aspecten moeten aangepakt worden om een betrouwbaar en schaalbaar programma te realiseren.
ADEM toont dat:
1. Steeds meer performante en betrouwbare technologie vandaag open en vrij beschikbaar is;
2. methodes voor strategie voorhanden zijn;
3. de burger geëngageerd en betrokken is bij het thema;
4. privacy issues kunnen aangepakt worden;
5. de kwaliteit en betrouwbaarheid van de data gemeten kan worden;
ADEM is een initiatief van een groep burgers in samenwerking met TIMELAB, stadslabo voor een samenleving in beweging.